t="69">

p.s.2001.03.24

S

KARABIN

Arisaka typ 99  7,7 mm

    Najnowszy i w ostatnich latach wojny najpopularniejszy karabin Japońskiej Armii Cesarskiej. Po wojnie wielu amerykanów zabrało je z sobą do Stanów jako trofea wojenne, a następnie w wielu przypadkach używając ich przy polowaniach na jelenie.

    Konstruktorem wszystkich podstawowych typów karabinów w Japonii, po dokładnej analizie typów broni europejskiej był płk. Nariake Arisaka. W walkach w Chinach i Mongolii armia japońska używała karabinów Arisaka typ 30 i 38 kaliber 6,5 mm. Doświadczenia wyniesione podczas tych walk zaowocowały pomysłem na stworzenie karabinu opartego na naboju 7,7 mm, który by był o wiele mocniejszy od naboju 6,5 mm, posiadał lepszą siłę przebicia oraz lepszą stabilność toru lotu. Nabój 7,7 mm SR używany był już od 1932 roku w japońskich karabinach maszynowych. Nowy karabin Arisaka wz.1905 7,7 mm określany jako typ 99 wprowadzono do służby w maju 1939 roku na podstawie cesarskiego dekretu. 

Pomimo wielu trudności związanych z prowadzeniem wojny rozpoczęto produkcję karabinu w dwóch wersjach: długiej i krótkiej. Wersja długa mierząca 1271 mm produkowana była bardzo krótko i wstrzymano ją jeszcze przed końcem 1939 roku. Wersja krótka mierząca 1117 mm odpowiadała przyjętym wcześniej w Europie standardom tzw. "ujednoliconej broni", o długości pośredniej między karabinem a karabinkiem i spełniającej funkcje obu tych broni. 

Typ krótki karabinu posiadał lufę długości 654 mm, gwintowaną (4 bruzdy prawoskrętne). Na części wylotowej znajdowała się muszka pryzmatyczna z bocznymi osłonami. Celownik ramkowy skalowany do 2000 metrów z rozkładanymi bocznymi ramionami ( do strzelania do celów powietrznych) umocowany był na tylniej części lufy. Lufa była wkręcona w komorę zamkową z mostkiem. Na grzbiecie komory znajdowały się dwa otwory do odprowadzania gazów prochowych z czółka zamku w przypadku pęknięcia łuski naboju. W tylniej części komory zamkowej był mostek z gniazdem do oparcia łódki nabojowej, a z lewej strony zaczep zamkowy. Na komorze zamkowej wyryto znaki  własnościowe producenta oraz numer fabryczny. Zamek oparty był na zamku Mausera wz.1898, tłokowy, ślizgowo-obrotowy, czterotaktowy, regulowany w pionie. Nie posiadał śrubek, osi ani gwintów i składał się z 5 dużych, odpornych na uszkodzenia części: trzonu z prostą rączką zakończoną gałką, iglicy, sprężyny, zameczka zakończonego dużą okrągłą tarczą i wyciągu. Komora zamkowa okryte była osłoną z blachy. Zamek zabezpieczano naciskając zameczek i skręcając do w prawo. Urządzenie spustowe wraz z magazynkiem na 5 naboi znajdowało się w łożu pod komorą zamkową. Drewniane łoże z długimi wyżłobieniami chwytowymi zakończone było z przodu bączkiem z obsadą do bagnetu. W łożu znajdował się wewnętrzny kanał na wycior. Stopa kolby okuta była stalowym trzwikiem. Kolba i łoże wykonane było z drzewa orzecha japońskiego.

W związku z małą budową ciała japońskich żołnierzy,  a co za tym idzie mniejszą odpornością na odrzut postrzałowy ( przy naboju 7,7 mm był on znacznie większy niż przy naboju 6,5 mm). Zastosowano więc w nim podpórkę z odpowiednio wygiętego drutu przymocowaną do tylnego bączka. Nie zlikwidowało to jednak w pełni problemu. 

Główną fabryką gdzie broń była produkowana była fabryka Kokura. W grudniu 1943 roku do produkcji wprowadzono wersję uproszczoną i mniej praco i materiałochłonną możliwą do wykonania w małych warsztatach.

Karabin produkowano w kilku odmianach: karabin snajperski - z celownikiem optycznym, cięższy o ok.0,5 kg od wersji podstawowej (ok. 10 tys szt.), karabin dla wojsk powietrzno-desantowych - w jednej wersji (1120 mm i masa 4,34 kg) był on rozkładany na dwie części łączone za pomocą bagnetowego zaczepu z zamkiem i kolbą i w drugiej o pewniejszym mocowaniu części rzedniej (1115 mm i 4,05 kg).

Dane techniczne:

Rok wprow.- 1939

Kaliber - 7,7 mm

Ciężar - 3,8 kg 

Wymiary - dł. 1117 mm, dł. lufy 654 mm., wys.? mm

Szybkostrzelność - teoretyczna ? strz./min., praktyczna ? strz./min.

Zasięg ognia - skutecznego ? m

Pojemność magazynka - 5 naboi

Ogień skuteczny - ? m

Nabój - 7,7x58 mm, ciężar pocisku - ? g., ciężar naboju - ? g., prędkość pocz. 735 m/s.