t="69">

p.s.2001.03.24

S

Pacyfik: Na wyspie Peleliu nadal toczyły się ciężkie walki i alianckie dowództwo zorientowało się, że źle oceniło liczebność japońskiego garnizonu na wyspie. 

Niemcy: W Wilhelmshaven brytyjskie samoloty na przełomie miesięcy zatopiły niemiecki okręt podwodny "U-777".

2 październik 1944

Polska: Kapitulacja powstania Warszawskiego.

3 październik 1944

4 październik 1944

Atlantyk: W norweskim Bergen brytyjskie samoloty zatopiły niemiecki okręt podwodny "U-993".

5 październik 1944

6 październik 1944

Węgry: Armia Czerwona wkroczyła na Węgry.

Pacyfik: Operacja na Anguar weszła w fazę oczyszczania wyspy z resztek broniących się oddziałów japońskich.

Na Morzu Jawajskim holenderski okręt podwodny "Zwaardvis" zatopił niemiecki okręt podwodny "U-168".

7 październik 1944

Pacyfik: Amerykańskie samoloty myśliwskie rozpoczęły loty z lotniska na Morotai i zaatakowały japońskie pozycje na Filipinach.

8 październik 1944

9 październik 1944

Pacyfik: Zespół okrętów amerykańskiej 3 Floty ostrzelał wyspę Marcus.

10 październik 1944

Pacyfik: 9 amerykańskich lotniskowców, 5 pancerników, 15 krążowników i 58 niszczycieli 38 GO wiceadm. J. McCaina zaatakowało cele na wyspach Riukiu, przede wszystkim na Okinawie. Zbombardowano lotniska Ie, Kadena, Naha i Yontan oraz port i miasto Naha. Naloty lotnicze oraz ostrzał artyleryjski portów i lotnisk trwały cały dzień. Zrzucono 541 ton bomb, 652 rakiety i 21 torped lotniczych. Amerykanie zestrzelili 23 samoloty japońskie, a dalsze 88 zniszczyli na ziemi, zatopili także 4 okręty podwodne, niszczyciel, trałowiec, 20 statków handlowych. W zniszczonych magazynach portowych eksplodowało 5 mln. sztuk amunicji karabinowej i spłonęło 300 tys. worków z ryżem. Był to największy atak na Okinawę.

Bałtyk: Koło Helu po kolizji z innym okrętem zatonął niemiecki okręt podwodny "U-2331".

11 październik 1944

Japonia: Kierownictwo wojskowe Japonii przygotowały szereg planów operacji "Sho-Go" (Zwycięstwo), czyli fanatycznej obrony wysp macierzystych. Plany te zakładały obronę do ostatniego mężczyzny, kobiety i dziecka, do ostatniego naboju. 

12 październik 1944

Grecja: Niemcy opuścili Pireus.

Pacyfik: Lotniskowce amerykańskie przeprowadziły naloty na Formozę, których zadaniem była eliminacja japońskiego lotnictwa i osiągnięcie panowania w powietrzu. 

13 październik 1944

Pacyfik: Drugi dzień amerykańskich nalotów na Formozę.

Norwegia: Radzieckie oddziały 14 Armii Frontu Północnego zajęły północno norweski port Linachamari.

14 październik 1944

Pacyfik: Po trzecim dniu nalotów na Formozę i zniszczeniu 280 japońskich samolotów, amerykanie osiągnęli w tym rejonie panowanie w powietrzu.

Norwegia: Radzieckie oddziały 14 Armii Frontu Północnego zajęły północno norweskie miasto Petsamo.

Niemcy: Samoloty brytyjskie RAF przeprowadziły największy od początku wojny atak lotniczy na terytorium Niemiec. Wzięło w nim udział 1576 samolotów, które zrzuciły aż 5453 t bomb.

15 październik 1944

Pacyfik: Po miesiącu ciężkich walk uznano, że wojska amerykańskie uzyskały całkowitą kontrolę nad wyspą Peleliu na Wyspach Palau, chociaż w kilku punktach oddziały japońskie broniły się jeszcze przez kilka tygodni. Japończycy stracili na Peleliu prawie 12 tys. zabitych, Amerykanie ponad 1200.

16 październik 1944

Birma: Wojska chińskie rozpoczęły w północnej Birmie nową ofensywę.

Atlantyk: W rejonie Wysp Owczych kanadyjska fregata "Annan" zatopiła niemiecki okręt podwodny "U-1006".

17 październik 1944

Pacyfik: Admirał Nimitz poinformował, że w drugim tygodniu października siły alianckie strąciły i zniszczyły na ziemi prawie 700 japońskich samolotów oraz zatopiły ponad 70 jednostek nawodnych.

18 październik 1944

Pacyfik: Przygotowując inwazję na Filipiny, oddziały szturmowe amerykańskich wojsk lądowych (rangersi) wylądowały na wyspach leżących u wejścia do zatoki Leyte.

19 październik 1944

Atlantyk: W rejonie Lofotów po zderzeniu z niemieckim statkiem zatonął niemiecki okręt podwodny "U-957".

20 październik 1944

Jugosławia: Armia Czerwona zajęła Belgrad.

Filipiny: Początek inwazji na Filipiny. Gen. Mac Arthur powrócił, jak przyrzekł dwa i pół roku wcześniej na Filipiny. W ciągu pierwszej doby na wschodnim wybrzeżu wyspy Leyte wylądowało prawie 200 tys. amerykańskich żołnierzy. 

21 październik 1944

Filipiny: Wojska japońskie na Leyte kontratakowały, chociaż ich długofalowa strategia opierała się na wyniszczeniu przeciwnika w obronie. 

22 październik 1944

Pacyfik: Do Leyte zbliżały się japońskie okręty wojenne, których zadaniem było przerwanie amerykańskiej inwazji.

23 październik 1944

Pacyfik: Bitwa w Zatoce Leyte. Największa bitwa morska w historii. Ostatnia próba pokonania Marynarki USA przez Cesarską Marynarkę Wojenną. Była to seria starć i pojedynków toczonych na olbrzymim obszarze dziesiątków tysięcy mil kwadratowych. Japoński plan bitwy, biorąc pod uwagę brak wyszkolonych załóg lotniczych, przewidywał użycie lotniskowców w charakterze przynęty, która zwabi główne siły amerykańskie na północ, z dala od zakotwiczonej w pobliżu plaż inwazyjnej armady. Wówczas będą mogły ją zaatakować japońskie pancerniki i krążowniki. Plan zakładał natarcie 4 ZO pod ogólnym dowództwem wiceadmirała Jisaburo Ozawy. Zespół Ozawy, Siły Ruchome, skoncentrowany był na Wewnętrznym Morzu Japońskim i składał się z 4 lotniskowców i 2 hybrydowych pancerniko-lotniskowców. Miał zbliżając się do Filipin pełnić rolę przynęty. Zaatakować miały: Zespół A w składzie 5 pancerników (w tym "Musashi" i "Yamato"), 9 ciężkich krążowników oraz niszczycieli, który z zatoki Brunei miał prześliznąć się przez Morze Sibuyan i cieśninę San Bernardino i zaatakować amerykanów. Drugi Zespół Uderzeniowy w składzie: 2 ciężkie krążowniki, 1 lekki i 4 niszczyciele miał ruszyć z Morza Wewnętrznego przez Morze Chińskie i Sulu i połączyć się z Zespołem C. Zespół C składał się z 2 starych pancerników, ciężkiego krążownika i 4 niszczycieli miał ruszyć z Zatoki Brunei i po połączeniu się z Drugim Zespołem Uderzeniowym przemknąć między wyspami Filipin i wypłynąwszy z cieśniny Surigao zatopić amerykańskie jednostki inwazyjne. U brzegów Filipin zebrało się ponad 200 okrętów amerykańskich i 2 australijskie, osłaniających ponad 400 transportowców i inne mniejsze jednostki. Cała ta armada była rozrzucona bardzo szeroko. Zespół Operacyjny Szybkich Lotniskowców Marca Mitschera znajdował się ok. 100 Mm od Leyte. Razem z nim była 3 Flota Williama Halseya w składzie: kilkanaście lotniskowców, 7 szybkich pancerników oraz kilkanaście krążowników i niszczycieli. Między nimi znajdowały się 3 grupy lotniskowców eskortowych, których zadaniem było wspieranie z powietrza wojsk na przyczółku. W samej zatoce rozlokowana była 7 Flota w składzie: 6 starych pancerników, 8 krążowników i ok. 20 niszczycieli. Amerykanie dowiedzieli się o japońskiej wyprawie dopiero gdy o 6.30 amerykańskie okręty podwodne zatopiły 2 i uszkodziły 1 ciężkie krążowniki z Zespołu A wiceadmirała Kurity. Na wieść o jego pojawieniu się Mitscher wysłał 259 samolotów. Przechwyciły one i zaatakowały japoński Zespół A na Morzu Sibuyan. Zatopili superpancernik "Musashi" a pozostałe okręty wycofały się. Pierwszy japoński atak został odparty.

Norwegia: Radzieckie oddziały 14 Armii Frontu Północnego zajęły północno norweskie miasta Kirkenes, Neiden i Nautsi oswobadzając w ten sposób północny obszar Norwegii.

24 październik 1944

Pacyfik: Drugi dzień bitwy w Zatoce Leyte. Przed południem amerykański samolot rozpoznawczy wykrył japońskie Zespół C i Drugi Zespół Uderzeniowy. Dowódca amerykańskiej 7 Floty wiceadmirał Kinkaid ocenił, że japońskie okręty płyną w kierunku cieśniny Surigao i wysłał przeciw nim zespół starych pancerników. Dowodzący zespołem kontradmirał Oldendorf zastawił na okręty japońskie siłami starych pancerników, krążowników, niszczycieli i kutrów torpedowych potężną pułapkę w północnym ujściu cieśniny ok. 50 Mm od plaż Leyte. W tym czasie, krótko po 15.00 samolot rozpoznawczy amerykańskiej 38 GO dostrzegł płynące na południe japońskie lotniskowce. Halsey wiedział teraz gdzie znajdują się siły japońskie. Późnym wieczorem skierował swoje siły na północ i usiłował przechwycić siły Ozawy. Właśnie o to chodziło japończykom, którzy podstawili amerykanom puste i bezużyteczne lotniskowce .

Atlantyk: Koło Stavangeru po kolizji z "U-382" zatonął niemiecki okręt podwodny "U-673".

25 październik 1944

Pacyfik: Trzeci dzień bitwy w Zatoce Leyte. Tuż po północy kutry Oldendorfa zaczęły nękać japońskie okręty. Około godz. 2.00 w nocy japoński zespół zaatakowały amerykańskie niszczyciele. O 3.00 trafiony kilkoma torpedami japoński pancernik "Fuso" stanął w płomieniach, a pancernik "Yamashiro" otrzymał dwa trafienia torpedami. Pozostałe japońskie okręty parły na przód strzelając do każdego napotkanego celu. Amerykańskie pancerniki otworzyły ogień o godz. 3.53. O 4.11 z japońskiego zespołu ocalał tylko uszkodzony krążownik oraz niszczyciel "Shigure", który uciekał na południe mijając po drodze Zespół C, który także z kilkoma uszkodzeniami szybko się wycofywał. tym samym japończycy przegrali drugą rundę. W nocy Zespół A Kurity, po zwrocie na wschód i pozornym wycofaniu się, zawrócił ku cieśninie San Bernardino. O świcie japoński zespół wyszedł z cieśniny na wody Morza Filipińskiego i popłynął na południe, nie wykryty przez amerykańskie rozpoznanie lotnicze. O godz. 6.46 4 pancerniki Kurity oraz 6 ciężkich krążowników i 12 niszczycieli otworzyły ogień na "Taffy 3", grupę 6 lotniskowców eskortowych osłanianych przez 3 niszczyciele i 4 niszczyciele eskortowe. Rozpoczęła się chaotyczna bitwa, w której okręty liniowe Kurity usiłowały zatopić jednostki amerykańskie. Przekonany, że ma do czynienia z głównymi siłami amerykańskich lotniskowców, Kurita działał ostrożnie, co obróciło się przeciwko niemu. Usiłując rozwinąć maksymalną prędkość i uciec z pułapki amerykańskie lotniskowce oraz ich osłona walczyły ogniem z dział, torpedami i atakując z powietrza. Straty amerykańskie były duże: 2 lotniskowce eskortowe, 1 niszczyciel i 2 niszczyciele eskortowe. Japończycy mogli wyrządzić większe szkody, ale na wieść o porażce Drugiego Zespołu Uderzeniowego w cieśninie Surigao, wycofali się o godz.12.36 na północ. W czasie ataku na "Taffy 3" u brzegów wyspy Samar amerykańska 38 GO płynęła na północ z zamiarem zniszczenia lotniskowców Ozawy. O świcie wystartowały pierwsze samoloty i przed 8.00 japońskie lotniskowce były już bombardowane. Ataki lotnicze trwały cały dzień. Do wczesnego popołudnia Ozawa stracił 4 lotniskowce i 1 niszczyciel. Siły amerykańskie odniosły w tej bitwie przygniatające zwycięstwo.

26 październik 1944

27 październik 1944

Filipiny: Samobójcze ataki japońskich lotników na amerykańskie okręty stojące u brzegów Filipin.

Atlantyk: Na północny zachód od Namsos w Norwegii brytyjskie samoloty lotniskowca "Implacable" zatopiły niemiecki okręt podwodny "U-1060".

28 październik 1944

Filipiny: Kamikaze osiągnęli pierwszy sukces, uszkadzając amerykański krążownik.

29 październik 1944

Węgry: Rozpoczęła się operacja Budapesztańska.

Filipiny: Na Leyte toczyły sie zacięte walki.

30 październik 1944

Filipiny: Amerykańska 38.4 GO, osłaniająca żołnierzy walczących na Leyte, stała się obiektem desperackich ataków kamikaze. Dwa lotniskowce eskortowe zostały poważnie uszkodzone.

31 październik 1944

Atlantyk: W tym miesiącu niemieckie U-booty zatopiły na Atlantyku 1 statki alianckich (7 176 BRT).